Mit o kozach / Living with a goat

Moja przygoda z kozami zaczęła się niewinnie a zarazem standardowo. Pojawiła się kózka dla celów towarzyskich czy po prostu jako rogaty przyjaciel bo pozwala na to działka i potem nagle tych rogatych przyjaciół przybywa. Zauważyłam, że to czego nam ludziom się jeszcze nie udało osiągnąć, kozom idzie doskonale, a mianowicie ,,klonowanie się". Niedawno nawet zwróciło mą uwagę pewne zdanie trafione na czyimś blogu ,,zaczęliśmy od trzech kóz teraz mamy siedem." Ja mam teraz trzy kozy i może dlatego to zdanie tak duże wywarło na mnie wrażenie. Jedna Melcia i jeden przyjaciel rodziny, kozia terapia dla dzieci i dla mnie wspaniała możliwość obcowania ze zwierzęciem moich dziecięcych fascynacji. Potem dla dobra kozy, pojawiły się jej dzieci. Ale my nie chcemy hodować kóz, nie chcemy doić i robić z nich serów, chociaż na pewno byłoby to fajne. Ciągnie mnie w kierunku serów na takie domowe potrzeby ale zajęta jestem pracą zawodową, która jest moją pasją i nie widzę tu miejsca na serowe działania. Tu nawet nie rozchodzi się o sam czas co brak odpowiednich budynków na większą ilość kóz, brak  zasobów ludzkich jak i pieniężnych.

 Ogromnie się cieszę z obcowania z nimi a ,,moja Melcia" jest po prostu moją Melcią, ale kozia sprawa zaczyna nam się wymykać spod rozsądnej kontroli i wspólnego życia. Mitem jest, że ,,kozy są mało wymagające, że nie wiele jedzą, tyle co poskubią a jedzą wszystko bo nie są wybredne".

Po pierwsze, koza to nie królik czy świnka morska i nie żywi się tylko trawą leżącą u jej stóp. O wiele chętniej sięga po gałązki drzew i soczystych krzewów, najbardziej smakują jej owocowe i oczywiście rabatowe kwiatki. Patrząc często jak wybrzydza podczas skubania to śmieję się, że gdybym zaprosiła na tydzień kozy z Afryki miałabym pięknie przeoraną wręcz działkę bez grama zielonego. 

Dostęp do zielonego nie jest całoroczny, na potrzeby zimy trzeba zebrać siano. Oprócz siana potrzebna jest słoma jako wyściółka, słoma lepiej się sprawdza od siana, bo przelatuje przez nią kozi mocz i nie gnije, nie śmierdzi. Sprzątać trzeba dość często, my sprzątamy co 2 tygodnie z powodu małej szopki. Prócz zieleniny kozy jedzą ziarno, owoce, warzywa i wcale tego tak mało nie wychodzi. Wczoraj netowa koleżanka wręcz podzieliła się ze mną taką uwagą, że ,,koza je więcej od krowy a mniej mleka daje". Z racji tego, że koza chętnie obgryza i zjada to czego gospodarz sobie nie życzy, trzeba ją ograniczać. Jedną Melcię mogliśmy ograniczać srebrnym łańcuszkiem, kiedy pojawiły się maluchy już się nie dało. Powstała potrzeba wybudowania wybiegu, solidnej zapory którą ciągle te maluchy pokonują i udaje im się wyjść poza wybieg. Nie mam jakiś egzotycznych roślin a drzewa owocowe rosną w bezpiecznej odległości więc większego problemu nie ma, ale to akurat u mnie. Czekamy cierpliwie aż na tyle podrosną, że nie będą wstanie się przecisnąć. Kozy potrzebują swój metraż mieszkaniowy a z racji dość szybkiego osiągania dojrzałości płciowej separacji pod względem płci. 

 Kiedy Melcia urodziła to nie od razu koźlątka ją ssały i w efekcie zrobiło się zapalenie wymion. Dobrze, że byliśmy obkuci w teorię podczas ciąży Melci i mąż raz dwa skojarzył niepokojące zachowanie podczas przystawiania i samego wyglądu wymion. Potem dość przykre leczenie, samo leczenie jak leczenie ale wkładanie  dzióbka tuby leku w strzyki (w wymiona). Ja jako płeć żeńska z przerażeniem na to patrzyłam, wiem, że różni się medycyna ludzka od zwierzęcej ale mimo wszystko zadziałała solidarność jajników. W dodatku reakcja Melci na początku terapii raczej potwierdziła moje podejrzenia, że to nic przyjemnego. Nie zapomnę jej bolesnego meczenia, nigdy w życiu, odkąd z nami mieszka nie słyszałam takich kozich odgłosów.  Staraliśmy się być jak najdelikatniejsi, mąż z racji tuszy i siły podawał lek, Ja głaskałam, mówiłam pocieszałam i starałam się wesprzeć Melunię duchowo jak tylko mogłam. Pocieszające jest to, że lek podawało się przez 3 dni i już drugiego razu jakby Melcia lżej to przyjmowała. Jakby sama odczuwała poprawę. Obecnie smarujemy wymiona specjalną ziołową maścią po każdym dojeniu. Nie wiem czy je zbyt mało treściwie, czy może za krótko doimy, ale wychodzi nam tak z kubek... ile on może mieć... coś może koło 0.4 l, ale chyba mniej. W dodatku jest spore podejrzenie, że jeszcze maluchy podłączają się pod cyca, chociaż już je odgania. Zresztą od początku był problem z naturalnym karmieniem. Wieczorem, wracały do szopki i wtedy mąż ją trzymał i dopiero maluchy jak na komendę łapały cyce i mogły jeść. Sama z siebie nie była chętna, sporadycznie, jak się trafiło a ona zajęła się czymś innym, to udało się maluchom doskoczyć i złapać te 3-4 mocniejsze ciągnięcia. Chyba, że koziołki tak właśnie jedzą?
Obecnie stoimy przed dużym dylematem na temat dalszego losu Kacperka. Jako małe, słodkie koźlątko jest radością naszego podwórka ale patrząc na jego tatę zza siatki to ta dziecięca sielanka dość szybko się skończy... jeszcze tego roku. Wyrośnie na dużego kozła o pięknych, potężnych rogach i co dalej? Pomijając brak chęci z naszej strony na dalszą hodowlę to pokrewieństwo jest zbyt bliskie. Oddzielnie trzymać dla samego trzymania, karmić, oporządzać - można, tylko czy taki koziołek będzie łagodnego usposobienia? Można go zawsze wykastrować ograniczając go do zwierzęcia mięsnego, ale ciągle powraca kwestia jego postury i sensu trzymania tak dużego zwierzęcia dla samego patrzenia na niego. Przyznam się, że jestem przeciwniczką kastracji zdrowego, pełnowartościowego genetycznie bydła. Jest to dla mnie seksizm, cóż one są winne, że nie dają mleka? Zwierzęta powinny być dwupłciowe w zależności jaka jest potrzeba taką stają się płcią i po problemie. To wszystko są rozterki mieszczucha, ale one są częścią naszego życia, wbijają się w naszą codzienność i przysparzają nam trosk i bólu głowy. Nie ma w kozich poradnikach o emocjach, a może to tylko my jesteśmy tacy wrażliwi. W końcu to są dzieci mojej Melci, gdyby urodziła córeczki byłby mniejszy kłopot, prawie zerowy na obecną chwilę, a urodził się śliczny, piękny chłopczyk i co dalej? Patrzę na moje dzieci i tak się zastanawiam, gdyby mi przyszło decydować to którego bym miała oddać, nie wspominając o odebraniu życia? Zjedzenie odpada, nie umiałabym spojrzeć Melci w oczy po zjedzeniu jej dziecka, przez gardło by mi nie przeszło przełknięcie nawet kawałka. Nie umiem. Jestem babą z miasta i w tych sprawach bardzo ograniczona, wręcz porażająco upośledzona. Gdybym musiała, stanowiłby to jedyny pokarm to za pewne inaczej bym na to patrzyła, ale nie stanowi głównego źródła pokarmu. Koza w naszym życiu pojawiła się jedynie w formie hobby. A czas ucieka, kozy dojrzałość płciową osiągają mniej więcej na 3 miesiąc życia, mogą wcześniej... nie może być Kacperek razem z Dzwoneczkiem. Prowadzimy obecnie burze mózgów nad dalszym losem Kacperka.